насар хәлгә юлығыу

нажить всё своим трудом — бөтәһен үҙ көсөң менән табыу

нажить себе врага — үҙеңә дошман булдырыу

нажить себе болезнь — ауырыу эләктереү

нажить неприятность — насар хәлгә юлығыу

железная дорога — тимер юл

просёлочная дорога — ауыл (баҫыу) юлы

шоссейная дорога — шоссе юл

большая дорога — оло юл

торная дорога — таҡыр юл

столбовая дорога уст. — маяҡлы юл, бағаналы (саҡрымлы) юл

ухабистая дорога — урғылйын (һикәлтәле) юл

выйти на дорогу — юлға сығыу (сығып тороу)

сбиться с дороги — юлдан яҙыу, аҙашыу

дорогу! — юл бирегеҙ!

отправляться в дорогу — юлға (сәфәр) сығыу

написать письмо с дороги — юлдан хат яҙыу

упорный труд – дорога к успеху — ныҡышмалы хеҙмәт – уңышҡа ирешеү сараһы

дать (уступить) дорогу — юл биреү, ҡамасауламау

идти своей дорогой — үҙ юлынан (үҙ юлы менән) китеү

перебежать дорогу — юлына арҡыры сығыу

пойти по плохой дороге — насар юлға баҫыу

пробить себе дорогу — үҙ-үҙенә юл ярыу

скатертью дорога! — ана бара юлың!

стать (встать, стоять) поперёк дороги — юлға арҡыры төшөү, юлында кәртә булып тороу

на дороге не валяется — юлда ятмай (табыуы анһат түгел)

туда (ему) и дорога — шул кәрәк, яҡшы булған

конец верёвки — бау осо

конец дороги — юл сиге

конец года — йыл аҙағы

конец дня — көн аҙағы

работа подходит к концу — эш бөтөүгә бара

тут ему и конец — шуның менән ул үлеп китте

в оба конца я шёл пешком — ике яҡҡа ла йәйәү барҙым

причальный конец — причал арҡаны

без конца — туҡтауһыҙ, осһоҙ-ҡырыйһыҙ, бөтмәҫ-төкәнмәҫ

до конца — аҙағына тиклем, тулыһынса

под конец — ахырҙа, ниһайәт

из конца в конец — бер башынан икенсеһенә

один конец — барыбер ҡотолоп булмаҫ

во все концы — бөтә яҡҡа

до победного конца — еңгәнгә тиклем

на худой конец — һис юғында, һис тә булмаһа

со всех концов — бөтә яҡтан

в конце концов — ахыр сиктә

нет конца чему — осһоҙ-ҡырыйһыҙ

конца-краю (края) нет — осо-ҡырыйы күренмәй

(и) концы в воду — эҙе-юлы юҡ, эҙе лә ҡалмаған

концов не найти — эҙенә төшөп булмай

палка о двух концах — ниҙеңдер яҡшы яғы ла, насар яғы ла бар, таяҡ ике башлы

положить конец чему — сик ҡуйыу, туҡтатыу

свести концы с концами — тура килтереү, осон осҡа ялғау

концы с концами не сходятся — тап килмәй